ปัจจุบันมีแพทย์หลายๆท่าน รวมทั้งน้องๆหมอที่เพิ่งจบ หรือกำลังจะเรียนต่อ มีความสนใจด้าน Travel Medicine มากขึ้น มักมีคำถามเข้ามาที่หน่วยฯเสมอว่า สนใจจะเรียนต่อด้านนี้ มีที่ไหนเปิดสอนบ้าง ใช้เวลาเรียนนานแค่ไหน เรียนแล้วจะได้วุฒิอะไร วันนี้จะมาเล่าให้ฟังครับว่าศาสตร์ด้านนี้เขามีการเรียนหรือฝึกอบรมกันอย่างไร (หมายเหตุ: เนื้อหาใน post นี้ เป็นส่วนหนึ่งของในบท Training in Travel Medicine ในหนังสือเวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว

ก่อนอื่นเพื่อให้เข้าใจง่าย จะขอแบ่งการเรียน Travel Medicine ออกเป็น 2 กลุ่ม คือ 1) การฝึกอบรมอย่างเป็นทางการ  หมายถึงการเรียนที่ได้วุฒิการศึกษาอย่างเป็นทางการจากสถาบันการศึกษา และ 2) การฝึกอบรมระยะสั้น เราลองมาดูรายละเอียดแต่ละอย่างกันครับ 

 

1) การฝึกอบรมอย่างเป็นทางการ (Formal training course)

การเรียนหรือการฝึกอบรมแบบนี้จะใช้เวลานาน ตั้งแต่หลายเดือน จนถึงหลายปี ซึ่งผู้สนใจเรียนแบบนี้ต้องลงทะเบียนศึกษาแบบ Full time ซึ่งต้องทุ่มเท และตั้งใจในการศึกษา เนื่องจากจะมีการประเมินผลตามขั้นตอนของหลักสูตรนั้นๆ 

ลองดูตารางที่ 1 ด้านล่างครับ ซึ่งจะเป็นตารางสรุป สถาบันการศึกษาที่มีการเรียนการสอน และสามารถให้วุฒิการศึกษาอย่างเป็นทางการได้ จะเห็นว่าชื่อหลักสูตรของหลายแห่งดูจะไม่ตรงกับวิชา Travel Medicine มากนัก อย่าง Diploma ของ 4 สถาบันแรก จะเป็น Diploma in Tropical Medicine and Hygiene (DTM&H) ซึ่งมุ่งเน้นด้านเวชศาสตร์เขตร้อน (Tropical Medicine) เป็นหลัก ซึ่งวิชาเวชศาสตร์เขตร้อนนี้เป็นศาสตร์สำคัญและเป็นพื้นฐานของ Travel Medicine และหลักสูตร DTM&H ทุกสถาบันจะมีองค์ประกอบของวิชาTravel Medicine อยู่ในนั้นมากน้อยแตกต่างกันไป เช่น หลักสูตร DTM&H ของคณะเวชศาสตร์เขตร้อน  ต้องเรียนTravel Medicine ซึ่งเป็นวิชาบังคับ 1 หน่วยกิตและสามารถเลือกเป็นวิชาเลือกเสรีได้อีก 2 หน่วยกิต 

การฝึกอบรมอย่างเป็นทางการที่ใช้ระยะเวลานานที่สุดคือการฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้าน (Residency training program in Travel Medicine) ซึ่งต้องใช้เวลาฝึกอบรมถึง 3 ปี ปัจจุบันประเทศไทยเป็นประเทศเดียวในโลกที่มีการให้การฝึกอบรมด้าน Travel Medicine ถึงระดับ Residency training หรือระดับ Board training ผู้ที่สำเร็จการศึกษาแพทย์ประจำบ้าน จะได้รับวุฒิบัตรแสดงความรู้ความเชี่ยวชาญในสาขา Travel Medicine จากแพทยสภา ดูรายละเอียดเรื่องหลักสูตรแพทย์ประจำบ้านได้ที่นี่

 แพทย์ผู้สนใจจะศึกษาอย่างเป็นทางการด้านเวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว ควรทำหาข้อมูล ศึกษารายละเอียดของหลักสูตร โครงสร้างหลักสูตร วิธีการเรียนการสอน เพื่อจะให้ได้การศึกษาที่เหมาะสมกับตัวเองมากที่สุด 

 

ตารางที่ 1 หลักสูตรด้าน Travel Medicine/Tropical Medicine ในสถาบันการศึกษาทั่วโลก*

สถาบันผู้จัด ชื่อหลักสูตร วุฒิการศึกษา ระยะเวลา ค่าลงทะเบียน สถานที่
Liverpool School of Tropical Medicine Diploma in Tropical Medicine and Hygiene (DTM&H) Diploma 13 weeks 6,000 GBP Liverpool, UK
London School of Hygiene and Tropical Medicine Diploma in Tropical Medicine and Hygiene (DTM&H) Diploma 3 months 6,500 GBP London, UK
Faculty of Tropical Medicine, Mahidol University Diploma in Tropical Medicine and Hygiene (DTM&H) Diploma 6 months 4,000 USD Bangkok, Thailand
Tulane Unversity Diploma Course in Clinical Tropical Medicine and Travelers’ Health Diploma 4 months 12,000 USD New Orlean, USA
Uniformed Services University of the Health Sciences Training in Tropical Medicine and Travelers’ Health N/A 3 months 5,000 USD USA
University of Texas Medical Branch at Galveston Intensive course in Tropical and Travel Medicine Certificate 4 weeks N/A Texas, USA
Royal College of Physicians and Surgeons of Glasgow Foundation in Travel Medicine Certificate 6 months 999 GBP Glasgow, UK
Royal College of Physicians and Surgeons of Glasgow Diploma in Travel Medicine Diploma 1 year 3,550 GBP Glasgow, UK
University of Otago, New Zealand Post Graduate diploma in Travel Medicine (PGDipTravMed) Diploma 1 year 37,960 NZ$ Wellington, New Zealand
University of Otago, New Zealand Master of Travel Medicine (MTravMed) Master 1-4 years 37,960 NZ$ Wellington, New Zealand
Faculty of Tropical Medicine, Mahidol University Master of Clinical Tropical Medicine (MCTM) Master 1 year 8,000 USD Bangkok, Thailand
กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข การฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้าน (Residency Training in Travel Medicine) วุฒิบัตร (Board Certified) 3 ปี ไม่เสียค่าใช้จ่าย ประเทศไทย
คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล การฝึกอบรมแพทย์ประจำบ้าน (Residency Training in Travel Medicine) วุฒิบัตร (Board Certified) 3 ปี  ไม่เสียค่าใช้จ่าย ประเทศไทย

* ข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ ควรตรวจสอบกับ website ของสถาบันผู้จัดโดยตรงอีกครั้ง

 

2) การอบรมระยะสั้น (Short course training)

การอบรมระยะสั้นแบบนี้เหมาะกับคนที่มีเวลาจำกัด ไม่สามารถเข้ารับการฝึกอบรม Travel Medicine อย่างเป็นทางการได้ ซึ่งปัจจุบันมีสถาบันและองค์การทางวิชาการได้จัดการอบรมระยะสั้นด้าน Travel Medicine ขึ้น และมีระยะเวลาตั้งแต่ 1 วันถึง 2-3 สัปดาห์ แพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์ผู้สนใจควรดูรายละเอียด เนื้อหาการอบรม วิทยากร ค่าลงทะเบียน แล้วเปรียบเทียบเพื่อตัดสินใจตารางด้านล่างเป็นการสรุปรวบรวม Travel Medicine short course ที่เป็นที่รู้จักและยอมรับในระดับนานาชาติ  

ตารางที่ 2 การอบรมระยะสั้นด้าน Travel Medicine/Tropical Medicine ในสถาบันการศึกษาทั่วโลก

ชื่อการอบรม สถาบันผู้จัด ระยะเวลา ค่าลงทะเบียน สถานที่
Swiss International Short Course on Travellers’ Health Swiss Tropical and Public Institute 5 days 1200 CHF Basel, Switzerland
Travel Medicine Review and Update Course International Society of Travel Medicine 2 days 450-750 USD USA
Travel Medicine Course London School of Hygiene and Tropical Medicine 5 days 1080 GBP London, UK
Travel Medicine Masterclass Monash University 2 days 960 AUD Melbourne, Australia
ABC of Travel Health Royal College of Physicians and Surgeon of Glasgows 3 months 50 GBP online course
Travel Vaccinations: Principles and Practice Liverpool School of Tropical Medicine 5 weeks 295 GBP online course
Travel Medicine Module in online training course University of Minnesota/Center for Disease Control and Prevention N/A 400 USD online course
Travel Medicine Review   คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล 5 วัน 7,500 บาท คณะเวชศาสตร์เขตร้อน, กรุงเทพฯ
Short course in Travel Medicine คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล 2-3 วัน 2,000-3,000 บาท คณะเวชศาสตร์เขตร้อน, กรุงเทพฯ

* ข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลงได้ ควรตรวจสอบกับ website ของสถาบันผู้จัดโดยตรงอีกครั้ง

 

หมายเหตุ

  1. เนื่องจาก Travel Medicine เป็นศาสตร์ใหม่ ดังนั้นหลักสูตร การเรียนการสอนของแต่ละสถาบันมีความหลากหลายมาก ผู้สนใจควรศึกษาข้อมูลต่างๆให้ดีก่อนตัดสินใจ และต้องคำนึงเสมอว่าบริบทของ Travel Medicine ของแต่ทวีป หรือแต่ละประเทศไม่เหมือนกัน ดังนั้นต้องคำนึงถึงลักษณะงานในอนาคตเสมอว่าจะงานด้าน Travel Medicine ในลักษณะใด และที่ไหน
  2. แม้ว่าการอบรมระยะสั้น จะไม่ได้รับประกาศนียบัตรหรือวุฒิการศึกษาอย่างเป็นทางการ แต่ก็เป็นทางเลือกที่ดีในการหาเพิ่มพูนความรู้ในผู้ที่มีเวลาจำกัด
  3. ปัจจุบัน International Society of Travel Medicine (ISTM) ซึ่งเป็นสมาคมวิชาการด้านเวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยวระดับนานาชาติที่เป็นที่ยอมรับในวงวิชาการ ได้เปิดให้แพทย์หรือบุคลากรทางการแพทย์เข้าทดสอบความรู้ด้าน Travel Medicine ได้ โดยไม่ต้องผ่านการเรียนอย่างเป็นทางการใดๆ ถ้าสอบผ่านจะได้รับ Certificate in Travel Health (CTH) ซึ่งได้รับการยอมรับในวงการว่าผู้นั้นมีความรู้พื้นฐานในด้านเวชศาสตร์การเดินทางและท่องเที่ยว  ส่วนรายละเอียดเกี่ยวกับการสอบ และการเตรียมตัวสอบ จะมาเล่าให้ฟังในบทความต่อไปครับ  

 

 

ตัวอย่างใบแนะนำการอบรมระยะสั้นที่สวิตเซอร์แลนด์

 

1 Comment

Leave a Comment:

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Post comment