วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่นเป็นวัคซีนเฉพาะที่ไม่ได้ฉีดให้คนไทยโดยทั่วไป แต่เป็นวัคซีนที่สำคัญสำหรับบางกลุ่ม เช่น กลุ่มนักเรียนนักศึกษาที่จะไปเรียนต่อในประเทศสหรัฐอเมริกา หรือบางประเทศในยุโรป กลุ่มผู้แสวงบุญที่จะไปประเทศซาอุดิอาระเบีย หรือกลุ่มนักท่องเที่ยวที่จะเดินทางไปยังประเทศในแถบแอฟริกาบางประเทศ ก่อนจะลงรายละเอียดเรื่องวัคซีน เรามารู้เรื่องโรคนี้สักเล็กน้อยดีกว่าครับ
1. โรคไข้กาฬหลังแอ่น เป็นโรคร้ายแรงโรคหนึ่งที่พบได้ทั่วโลก เชื้อก่อโรคคือ เชื้อแบคทีเรียที่มีชื่อว่า Neisseria meningitidis ทำให้เกิดอาการเยื่อหุ้มสมองอักเสบ (Meningitis) หรือเกิดการแพร่กระจายลุกลามในกระแสโลหิต (Meningococcemia) และทำให้เสียชีวิตได้ ถ้าไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที
2. โรคนี้ติดต่อทางละอองฝอยจากน้ำมูก น้ำลาย หรือจากสารคัดหลั่งต่างๆ จากการสัมผัสใกล้ชิด แต่ผู้ที่ได้รับเชื้อเข้าไปส่วนใหญ่ไม่มีอาการ บางรายจะเป็นพาหะ มีน้อยรายมากที่เชื้อจะลุกลามไปที่เยื่อหุ้มสมองหรือกระแสโลหิต ในประเทศไทยพบผู้ป่วยโรคนี้ประปราย ไม่พบการระบาดใหญ่ ในแต่ละปีมีรายงานคนไทยที่เป็นโรคนี้น้อยมาก ปีละประมาณ 30-40 คนมีจำนวนผู้เสียชีวิตจากโรคนี้ในประเทศไทยปีละไม่เกิน 10 คน
3. โรคนี้จะติดต่อได้ง่ายจากการสัมผัสใกล้ชิด หรือคลุกคลีอยู่กันคนหมู่มาก อยู่รวมๆกัน เช่น นักเรียนนักศึกษาในหอพัก กลุ่มผู้แสวงบุญ หรือกลุ่มนักท่องเที่ยวนักเดินทางที่เข้าไปในพื้นที่ที่มีการระบาด ดังนั้นจึงมีคำแนะนำให้ฉีดวัคซีนนี้ในประชากรเฉพาะกลุ่มดังกล่าว
ไข้กาฬหลังแอ่นเป็นวัคซีนที่ต้องพิจาณาก่อนไปเรียนเมืองนอก
4. เชื้อไข้กาฬหลังแอ่นมีหลายสายพันธุ์ ซึ่งในแต่ละประเทศจะมีการระบาดของสายพันธุ์ต่างๆ แตกต่างกันไป อุบัติการณ์ของโรคนี้จะพบมากในชาวตะวันตก ไม่ว่าจะเป็นในทวีปยุโรป อเมริกา ออสเตรเลีย และพบการระบาดในแถบแอฟริกา ทำให้ในประเทศกลุ่มดังกล่าวมักมีการให้วัคซีนดังกล่าวในประชากร ถือเป็นวัคซีนพื้นฐานที่ทุกคนควรได้รับ แต่ในประเทศแถบเอเชียพบอุบัติการณ์ของโรคนี้น้อยมาก ทำให้ประเทศส่วนใหญ่ไม่ได้ฉีดวัคซีนไข้กาฬหลังแอ่นให้เด็ก หรือคนทั่วไป รวมทั้งประเทศไทย
4. วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่นที่มีใช้ในประเทศไทยมี 2 ชนิดคือ
วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น ชนิดคอนจูเกตแบบ 4 สายพันธุ์ ภาษาอังกฤษเรียกว่า Meningococcal Conjugated Vaccine (MCV4) ชื่อการค้าที่จดทะเบียนและมีใช้ในประเทศไทยขณะนี้คือ Menactra และ Menquadfi สามารถป้องกันโรคได้ 4 สายพันธุ์คือคือ A, C, Y, W-135 ฉีด 1 เข็ม ป้องกันได้ 3-5 ปี วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น สายพันธุ์ B . . . → Read More: เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับ วัคซีนไข้กาฬหลังแอ่น (Meningococcal vaccine) และคำถามที่ถามบ่อย Update 2025
